Niebieska Karta

, Bezpieczeństwo, Aktualności

Z dniem 1 marca 2008 roku weszło w życie Zarządzenie nr 162 KGP z dnia
18 lutego 2008 roku w sprawie metod i form wykonywania przez Policję zadań w związku z przemocą w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty”.

W dokumencie tym w sposób precyzyjny określono obowiązki policjantów na poszczególnych etapach realizacji procedury „Niebieskie Karty”.

Uruchomienie w/w procedury następuje:

1. Obligatoryjnie – podczas interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie,
2. Fakultatywnie - podczas wykonywania wszystkich innych czynności służbowych, jeśli jednocześnie zostaną spełnione dwa warunki: policjant uzyska informację o przemocy w rodzinie lub będzie miał podejrzenie jej występowania oraz konieczne będzie udzielenie pomocy ofiarom.

Zakres zadań i obowiązków policjantów w ramach procedury „Niebieskie Karty”

Podczas przeprowadzania interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie policjant ma obowiązek:
  1. Udzielenia ofiarom przemocy niezbędnej pomocy, polegającej
    w szczególności na wezwaniu pogotowia ratunkowego lub zawiadomienia innych instytucji,

  2. Podjęcia w razie potrzeby innych niezbędnych czynności zapewniających ochronę życia, zdrowia i mienia osób będących ofiarami przemocy, włącznie z ewentualnym zastosowaniem wobec sprawcy przemocy środków przymusu bezpośredniego i zatrzymania,

  3. Ustalenia przebiegu zdarzenia i jego następstw,

  4. Przeprowadzenia jeżeli jest to możliwe ze sprawcą przemocy rozmowy, w szczególności o odpowiedzialności karnej za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą oraz wezwania sprawcy do zachowania zgodnego z prawem i zasadami współżycia społecznego,

  5. Przeprowadzenia na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpiących zwłoki, czynności procesowych w niezbędnym zakresie, w granicach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa,

  6. Na podstawie zebranych informacji, świadczących o tym, że w danej rodzinie może występować przemoc - obligatoryjnie wypełniać notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną „Kartą A”. Wypełniony dokument nie może być anulowany lub „wycofany” na prośbę ofiary, świadka czy sprawcy przemocy,

  7. Poinformowania ofiary przemocy o przysługujących jej prawach, możliwościach i miejscach uzyskania pomocy. Informację taką przekazuje w formie pisemnej – „Karta B”. Informuje jednocześnie ofiarę o uruchomieniu procedury „Niebieskie Karty” i zasadach jej realizacji, w tym o możliwości przekazania organom administracji rządowej i jednostkom samorządu terytorialnego bądź podmiotom, którym zleciły one realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, informacji o sytuacji rodziny i potrzebie udzielania jej pomocy.

  8. Poinformowania pokrzywdzonych o możliwości złożenia zawiadomienia o przestępstwie lub wniosku o ściganie sprawcy przemocy w odpowiedniej jednostce Policji lub prokuratury.

W sytuacji, gdy na miejscu zdarzenia obecne są dzieci i grozi im realne niebezpieczeństwo lub pozostawienie bez opieki, policjant zabezpiecza interes małoletnich powierzając je pod opiekę kogoś z rodziny, a gdy jest to niemożliwe, przekazuje dziecko do placówki opiekuńczo–wychowawczej. Prawo dopuszcza możliwość udzielenia pomocy dzieciom, przez osoby lub instytucje, wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym.

Podczas wykonywania innych obowiązków służbowych funkcjonariusz Policji:
fakultatywnie wypełnia notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną „Kartą A” np. w czasie przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie lub
w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,sporządza notatkę urzędową  z przeprowadzonych ustaleń, gdy wynika to z wiedzy świadka lub osoby posiadającej informacje na temat występującego zjawiska przemocy w danej rodzinie. Informacje w niej zawarte będą wykorzystane przez wyspecjalizowane komórki Policji. 
wypełnia notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną np. w czasie przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie lub w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,


Po złożeniu zawiadomienia o przestępstwie czy też wszczęciu postępowania przygotowawczego przez Policję lub prokuraturę, istotne jest aby ofiara przemocy współpracowała przez cały czas trwania tego postępowania z organami ścigania, ponieważ aktywny udział ofiary w postępowaniu podnosi jego wartość dowodową. 

Najczęstszym problemem jest brak woli ofiary do uczestniczenia w trwającym postępowaniu lub wycofanie się i odwołanie wcześniej złożonych  zeznań, co może mieć istotny wpływ na sposób przeprowadzenia dochodzenia, a w konsekwencji może doprowadzić do jego umorzenia.

Zadania dzielnicowego
Prowadzenie dokumentacji dotyczącej danej rodziny

Niezwłoczny kontakt z rodziną, w której doszło do przemocy

Systematyczne wizyty ( co najmniej raz w miesiącu ) sprawdzające bezpieczeństwo rodziny,

Działania prewencyjne wobec sprawców,

Przekazywanie informacji dot. małoletnich z rodzin w których występuje przemoc policjantowi zajmującemu się problematyką nieletnich,

Powiadomienie innych służb, instytucji  o sytuacji w danej rodzinie
i współpraca z nimi

Prawa ofiary przemocy domowej podczas interwencji
Zapewnienie, przez interweniujących policjantów doraźnego bezpieczeństwa,

Uzyskanie informacji, kto przyjechał na wezwanie ( numery identyfikacyjne policjantów, nazwa i siedziba jednostki w której pracują interweniujący policjanci ),

Wskazania dokumentacji policyjnej jako dowodów w sprawie przeciwko sprawcy przemocy,

Zgłoszenie interweniujących policjantów na świadków.