18 lutego 2008 roku w sprawie metod i form wykonywania przez Policję zadań w związku z przemocą w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty”.
W dokumencie tym w sposób precyzyjny określono obowiązki policjantów na poszczególnych etapach realizacji procedury „Niebieskie Karty”.
Uruchomienie w/w procedury następuje:
1. Obligatoryjnie – podczas interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie,
2. Fakultatywnie - podczas wykonywania wszystkich innych czynności służbowych, jeśli jednocześnie zostaną spełnione dwa warunki: policjant uzyska informację o przemocy w rodzinie lub będzie miał podejrzenie jej występowania oraz konieczne będzie udzielenie pomocy ofiarom.
Zakres zadań i obowiązków policjantów w ramach procedury „Niebieskie Karty”
Podczas przeprowadzania interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie policjant ma obowiązek:
- Udzielenia ofiarom przemocy niezbędnej pomocy, polegającej
w szczególności na wezwaniu pogotowia ratunkowego lub zawiadomienia innych instytucji, - Podjęcia w razie potrzeby innych niezbędnych czynności zapewniających ochronę życia, zdrowia i mienia osób będących ofiarami przemocy, włącznie z ewentualnym zastosowaniem wobec sprawcy przemocy środków przymusu bezpośredniego i zatrzymania,
- Ustalenia przebiegu zdarzenia i jego następstw,
- Przeprowadzenia jeżeli jest to możliwe ze sprawcą przemocy rozmowy, w szczególności o odpowiedzialności karnej za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą oraz wezwania sprawcy do zachowania zgodnego z prawem i zasadami współżycia społecznego,
- Przeprowadzenia na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpiących zwłoki, czynności procesowych w niezbędnym zakresie, w granicach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa,
- Na podstawie zebranych informacji, świadczących o tym, że w danej rodzinie może występować przemoc - obligatoryjnie wypełniać notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną „Kartą A”. Wypełniony dokument nie może być anulowany lub „wycofany” na prośbę ofiary, świadka czy sprawcy przemocy,
- Poinformowania ofiary przemocy o przysługujących jej prawach, możliwościach i miejscach uzyskania pomocy. Informację taką przekazuje w formie pisemnej – „Karta B”. Informuje jednocześnie ofiarę o uruchomieniu procedury „Niebieskie Karty” i zasadach jej realizacji, w tym o możliwości przekazania organom administracji rządowej i jednostkom samorządu terytorialnego bądź podmiotom, którym zleciły one realizację zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, informacji o sytuacji rodziny i potrzebie udzielania jej pomocy.
- Poinformowania pokrzywdzonych o możliwości złożenia zawiadomienia o przestępstwie lub wniosku o ściganie sprawcy przemocy w odpowiedniej jednostce Policji lub prokuratury.
W sytuacji, gdy na miejscu zdarzenia obecne są dzieci i grozi im realne niebezpieczeństwo lub pozostawienie bez opieki, policjant zabezpiecza interes małoletnich powierzając je pod opiekę kogoś z rodziny, a gdy jest to niemożliwe, przekazuje dziecko do placówki opiekuńczo–wychowawczej. Prawo dopuszcza możliwość udzielenia pomocy dzieciom, przez osoby lub instytucje, wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym.
Podczas wykonywania innych obowiązków służbowych funkcjonariusz Policji:
fakultatywnie wypełnia notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną „Kartą A” np. w czasie przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie lub
w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,sporządza notatkę urzędową z przeprowadzonych ustaleń, gdy wynika to z wiedzy świadka lub osoby posiadającej informacje na temat występującego zjawiska przemocy w danej rodzinie. Informacje w niej zawarte będą wykorzystane przez wyspecjalizowane komórki Policji.
wypełnia notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną np. w czasie przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie lub w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,
Po złożeniu zawiadomienia o przestępstwie czy też wszczęciu postępowania przygotowawczego przez Policję lub prokuraturę, istotne jest aby ofiara przemocy współpracowała przez cały czas trwania tego postępowania z organami ścigania, ponieważ aktywny udział ofiary w postępowaniu podnosi jego wartość dowodową.
Najczęstszym problemem jest brak woli ofiary do uczestniczenia w trwającym postępowaniu lub wycofanie się i odwołanie wcześniej złożonych zeznań, co może mieć istotny wpływ na sposób przeprowadzenia dochodzenia, a w konsekwencji może doprowadzić do jego umorzenia.
Zadania dzielnicowego
w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,sporządza notatkę urzędową z przeprowadzonych ustaleń, gdy wynika to z wiedzy świadka lub osoby posiadającej informacje na temat występującego zjawiska przemocy w danej rodzinie. Informacje w niej zawarte będą wykorzystane przez wyspecjalizowane komórki Policji.
wypełnia notatkę urzędową dotyczącą przemocy w rodzinie zwaną np. w czasie przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie lub w sytuacji gdy osoba pokrzywdzona sama zgłasza się do jednostki Policji,
Po złożeniu zawiadomienia o przestępstwie czy też wszczęciu postępowania przygotowawczego przez Policję lub prokuraturę, istotne jest aby ofiara przemocy współpracowała przez cały czas trwania tego postępowania z organami ścigania, ponieważ aktywny udział ofiary w postępowaniu podnosi jego wartość dowodową.
Najczęstszym problemem jest brak woli ofiary do uczestniczenia w trwającym postępowaniu lub wycofanie się i odwołanie wcześniej złożonych zeznań, co może mieć istotny wpływ na sposób przeprowadzenia dochodzenia, a w konsekwencji może doprowadzić do jego umorzenia.
Zadania dzielnicowego
Prowadzenie dokumentacji dotyczącej danej rodziny
Niezwłoczny kontakt z rodziną, w której doszło do przemocy
Systematyczne wizyty ( co najmniej raz w miesiącu ) sprawdzające bezpieczeństwo rodziny,
Działania prewencyjne wobec sprawców,
Przekazywanie informacji dot. małoletnich z rodzin w których występuje przemoc policjantowi zajmującemu się problematyką nieletnich,
Powiadomienie innych służb, instytucji o sytuacji w danej rodzinie
i współpraca z nimi
Prawa ofiary przemocy domowej podczas interwencji
Niezwłoczny kontakt z rodziną, w której doszło do przemocy
Systematyczne wizyty ( co najmniej raz w miesiącu ) sprawdzające bezpieczeństwo rodziny,
Działania prewencyjne wobec sprawców,
Przekazywanie informacji dot. małoletnich z rodzin w których występuje przemoc policjantowi zajmującemu się problematyką nieletnich,
Powiadomienie innych służb, instytucji o sytuacji w danej rodzinie
i współpraca z nimi
Prawa ofiary przemocy domowej podczas interwencji
Zapewnienie, przez interweniujących policjantów doraźnego bezpieczeństwa,
Uzyskanie informacji, kto przyjechał na wezwanie ( numery identyfikacyjne policjantów, nazwa i siedziba jednostki w której pracują interweniujący policjanci ),
Wskazania dokumentacji policyjnej jako dowodów w sprawie przeciwko sprawcy przemocy,
Zgłoszenie interweniujących policjantów na świadków.
Uzyskanie informacji, kto przyjechał na wezwanie ( numery identyfikacyjne policjantów, nazwa i siedziba jednostki w której pracują interweniujący policjanci ),
Wskazania dokumentacji policyjnej jako dowodów w sprawie przeciwko sprawcy przemocy,
Zgłoszenie interweniujących policjantów na świadków.
